Verschil moet er zijn? Een vergelijkend onderzoek naar risicofactoren voor recidive bij seksueel delinquenten met een licht verstandelijke beperking
Auteur(s): Betto Bolt, Jan Willem van den Berg, Monique Delforterie, Teunis van den Hazel, Robert Didden
Doel: Een aanzienlijk deel van de seksueel delinquenten heeft een licht verstandelijke beperking (LVB). Er is weinig onderzoek voorhanden naar de vraag of en zo ja welke risicofactoren voor seksuele recidive zijn verhoogd bij mensen met een LVB. In deze studie vergelijken we de scores op de STATIC-99R, een maat voor statische risicofactoren, en STABLE-2007, een maat voor dynamische risicofactoren, tussen tbs-gestelde mannelijke seksueel delinquenten zonder en met een LVB. Methode: Data zijn verzameld bij 85 cliënten. Cliënten werden ingedeeld in een onderzoeksgroep (IQ 50-85, n=50) en vergelijkingsgroep (IQ > 95, n=35). Het IQ is vastgesteld met de WAIS-III-NL, WAIS-IV-NL, de GIT-2 of de RAVEN-NL. Beide groepen verschilden niet ten aanzien van behandelduur, leeftijd en type delict.
Resultaten: De onderzoeksgroep en vergelijkingsgroep verschilden niet significant op de risicofactoren en totaalscore van de STATIC-99R. Het basisrisico op recidive was voor beide groepen gelijk. Van de dertien dynamische risicofactoren van de STABLE-2007 scoorde de onderzoeksgroep echter significant hoger dan de vergelijkingsgroep op drie items: ‘Impulsiviteit’, ‘Ontoereikende Probleemoplossende vaardigheden’ en ‘Desinteresse in het welzijn van anderen’. De vergelijkingsgroep scoorde significant hoger op het item ‘Seksuele deviantie’ dan de onderzoeksgroep.
Discussie: De hogere score op een aantal dynamische risicofactoren bij cliënten met een LVB wordt deels verklaard door de kenmerken behorende bij een LVB. Behandeling van seksueel delinquenten met een LVB kan zich op dezelfde risicofactoren richten als die van andere seksueel delinquenten, maar moet worden aangepast aan de leerstijl en kenmerken van mensen met een LVB.
Conclusie: De risicofactoren voor recidive bij seksueel delinquenten met en zonder een LVB, gemeten met de STATIC- 99R en de STABLE-2007, verschillen niet op historische items en slechts op een klein aantal dynamische items. De overeenkomsten zijn derhalve groter dan de verschillen.