SEXTECH. Het huwelijk tussen seks en technologie

Wanneer we willen praten over het huwelijk tussen seks en technologie, dienen we voornamelijk te kijken naar het hier en nu om aldus de toekomst te kunnen inschatten. Er wordt een overzicht gegeven van de huidige stand van zaken omtrent ‘sextech’. Het is hierbij aangewezen om even bij jezelf stil te staan en te reflecteren of u technologie gebruikt of zou gebruiken. Immers ben ik van mening dat nadenken over seksualiteit en technologie ons laat nadenken over de uniciteit van de seksuele beleving van de mens. Technologie tracht sinds eeuw en dag ons leven makkelijker te maken. De tijden waarin we ons bevinden hebben duidelijk gemaakt dat het ons helpt om ook vanop afstand in contact te blijven met elkaar.

Intimiteit en technologie

Om connectie te maken vanop afstand, bestaan reeds vele technologieën. Zo bestaat er de ‘LoveBox’, hiermee kan je berichtjes op een originele manier sturen vanop afstand. Zodra je een liefdesbrief krijgt gaat het hartje spinnen. ‘Friendlamps' zijn twee gelijke lampen die, waar ook ter wereld, van kleur veranderen wanneer één van jullie erop duwt. Er bestaan juwelen die vibraties en druk doorgeven waar je partner zich ook bevindt. De ‘Kissenger’ is een apparaat om met je partner te kussen van op afstand. De laatste versie stelt je zelfs in staat om te tongkussen. Je smartphone wordt bevestigd op het apparaat zodat je je partner dichtbij ziet tijdens het kussen. Het ‘Boyfriendpillow’ is een slaapkussen met verzwaarde arm zodat het jou het gevoel geeft dat je in de armen van je partner ligt. Samen met de ‘Pillow Talk’ (twee armbanden met geluidsboxen.) zorgt het ervoor dat je de hartslag van je partner in real time hoort, waar je ook bent. ‘Knuffel T-shirts’ zijn kledij die gevuld zijn met sensoren: de sterkte, duur en plaats van de knuffel worden opgeslagen. Je geeft je partner heel eenvoudig een knuffel door jezelf (en dus je knuffelshirt of de gelinkte app) te knuffelen. De ‘Hugvie’ zorgt ervoor dat je tijdens het praten via de smartphone een grote knuffel kan knuffelen. En onderzoek toont aan dat wanneer de telefoon meer op een mens lijkt, dit leidt to een veel intiemere communicatie (Jinnai, Sumioka, Minato, Ishiguro, 2017). Als laatste is er de ‘Frebble’, een Nederlands uitvinding om elkaars handen virtueel vast te houden en handkneepjes te door te geven.

Seksspeeltjes en seksmachines

De Seksspeeltjes industrie is ondertussen uitgegroeid tot een ware sexual welness industrie. Er wordt meer en meer ingezet op seksueel genot via technologie. Zo zijn er seksmachines, zoals ‘Lover Rider’ en de ‘Sybian’. Dit zijn grote structuren waar een dildo of een vibrator aan is vastgemaakt. Deze bieden stimulatie op automatische piloot. De ‘Kiirooo’ is een duopakket bestaande uit een masturbator en een vibrator. Met de masturbator kan je zo de vibrator van je partner controleren, met de vibrator is het mogelijk om de intensiteit van de masturbator te controleren. Dit laat je toe om elkaars mate van genot te bepalen vanop afstand. De ‘Fuse’ is een vibrator die interageert met wat jij lichamelijk doet. Doe je de vibrator dieper naar binnen glijden, dan worden de vibraties intenser en omgekeerd. De ‘Wankband’ van de pornosite ‘Pornhub’ heeft dan weer een ecologische functie. De handbewegingen die je uitvoert terwijl je de armband draagt zorgen voor kinetische energie. Met die opgewekte energie kan je bijvoorbeeld je smartphone of een ander device opladen. ‘Connecting Vibrators’ zoals de ‘Lovene’ of de ‘Lush” zijn vibrators die geconnecteerd zijn met de Apple Watch: de bewegingen en de vibraties kunnen op afstand worden aangepast. De ‘Ohmibod’ vibrator verbind je met je muziekplaylist: de vibrator pulseert op de beat van het muziek. En de ‘Perifit’ zorgt ervoor dat het trainen van je bekkenbodem een spel wordt: hoe harder je de ingebrachte bal knijpt, hoe hoger je vlinder vliegt (te vergelijken met het spel ‘Flappy bird’).

Augmented Reality & Virtual Reality

Virtual reality en augmented reality worden vandaag niet alleen ingezet om Pokémons te vangen en van balken te lopen in spelletjes, maar ook om de ultieme seksuele beleving te creëren. Virtual reality is een computersimulatie waarbij de gebruiker wordt blootgesteld aan een ervaring door middel van een VR-bril. Via deze bril ziet men dus enkel gesimuleerde 3D beelden in een volledig virtuele wereld. Augmented reality daarentegen plaatst als het ware een laag over de echte wereld heen. Alsof er een virtuele figuur naast je geplaatst wordt. Het is duidelijk dat men bij de verdere ontwikkeling hiervan vooral tracht om meerdere zintuigen (gehoor /reuk/ tast) te prikkelen. Op die manier probeert men de gesimuleerde omgeving zo realistisch mogelijk maken. Deze technologie zorgt ervoor dat je met eender wie seksueel contact kan ervaren. Dit roept wel een aantal ethische vragen op: mag ik mijn ex, mijn overleden partner, mijn buurman of mijn celebrity crush zomaar simuleren? Vandaag de dag bestaan zelfs VR handschoenen, haptisch ondergoed of zelfs volledige haptische body suits (denk aan een volledig duikerspak), wat ervoor zorgt dat je ook in de virtual reality de ander kan aanraken en die persoon de sensaties wel degelijk voelt. Uit preliminair onderzoek is gebleken dat ervaringen die beleefd worden in de virtual of augmented reality even echt worden opgeslaan in onze hersenen in vergelijking met een ervaring in de realiteit (Nummerdor & Scholtens, 2018) We zijn bij de gebruikers van deze pornografie twee soorten. Enerzijds zij die een perfecte seksuele ervaring willen nabootsen en zij die seksualiteit willen ervaren die in de maatschappij niet aanvaard wordt (bv. Gewelddadige seksualiteit). Het doet dan ook heel wat vragen rijzen over de impact van deze gemedieerde seksualiteit. We merken wel dat men, met het oog op de toekomst van seksualiteit en technologie, alsmaar meer beseft dat het over meer dan de geslachtsdelen alleen gaat. Om van een waarachtige seksuele beleving te genieten, dienen alle zintuigen betrokken te worden.

Sekspoppen en seksrobots

Sekspoppen zijn representaties van een menselijk lichaam louter voor seksueel gebruik, al zijn er ook mensen die verliefd worden op hun sekspop en zelfs een relatie met hen aangaan. In de coronapandemie merkte men dat de vraag hiernaar sterk gestegen is. De sekspoppen vandaag zijn niet meer de opblaaspoppen van vroeger. Deze über-realistische poppen zien er enorm menselijk uit. Je kan elk aspect van de pop laten aanpassen aan je eigen wensen. De prijzen variëren van 4.500 euro tot meer dan 38.000 euro wanneer je de pop volledig op maat laat maken. In verschillende landen bestaan er reeds sekspopbordelen waar je een pop kan huren. In Duitsland bestaat er ‘Kokeshi’. Dit is een sekspop die je kan inhuren met analoge artificiële intelligentie. Dit betekent dat ze uitgerust is met geluidsboxen en camera’s verbonden aan een sekswerker (‘stem-actrice’) in een andere ruimte. Bij de ontwikkeling van sekspoppen we waakzaam zijn voor de ‘Uncanny valley’ ofwel griezelvallei. Dit impliceert dat mensen meer aangetrokken worden tot dingen wanneer deze meer op de mens gelijken. Wanneer zij echter heel erg op de mens lijken, maar niet menselijk genoeg zijn, denk aan bijvoorbeeld een zombie, dan worden we eerder afgestoten en schrikt het ons af. De makers van sekspopen dienen dus te balanceren tussen menselijk genoeg en niet té menselijk. Wanneer men sekspoppen tracht te automatiseren, spreken we van seksrobots. Een seksrobot is - volgens mijn eigen werkdefinitie - een interactieve robot (met sensoren, die de mogelijkheid hebben te bewegen en te reageren op menselijk gedrag), met een menselijke vorm (mannelijk, vrouwelijk of een gecombineerde vorm), die mensen kan helpen om seksueel genot na te streven en te ervaren. ‘Harmony’ van de producent Realbotix is de meest geavanceerde seksrobot van het moment. Het is evenwel slechts een sekspop met artificiële intelligentie. Wat best opvallend is in de ontwikkeling is dat de makers vooral inzetten op artificiële intelligentie, terwijl onderzoek naar de wensen van een sekspop/seksrobot gebruiker aangeven dat slechts 1/2 wenst dat ze kan spreken (Scheutz & Arnold, 2017).

Onderzoek

Onderzoek naar de effecten, gebruikservaring en toepassingsmogelijkheden van sekspoppen en seksrobots is best schaars. Wanneer men nadenkt over wie seksrobots en sekspoppen zal gebruiken, dan blijkt dat ieder mens hiertoe in staat zou kunnen zijn. Omdat we allen de neiging hebben tot antropomorfisme. Dit betekent dat we snel menselijke kenmerken toewijzen aan objecten. Onderzoek wijst uit dat we sneller antropomorfisme zullen toepassen wanneer we eenzaam zijn. Denk aan Tom Hanks en zijn volleybal Wilson in de film ‘Cast Away’. Dit betekent dat eenzaamheid wel eens een voorspellende factor zou kunnen zijn om bereid te zijn seks te hebben met een robot. Evenwel toont onderzoek voorlopig aan dat depressie, angst of stress niet de bereidheid tot seks met een robot voorspelde. Enkel of men een positief beeld heeft over seksrobots en de trek ‘openheid’ (Big 5) lijkt de bereidheid tot seks met een robot te voorspellen (Hu et al., 2021). Meer onderzoek is zeker nodig. Onderzoek naar sekspop gebruikers wijst uit dat 77% van de gebruikers aangeven dat seksualiteit het primaire doel is van hun sekspoppen. Maar ook 57% geeft aan dat ze sekspoppen bezitten omwille van de nood aan gezelschap. Men bezit gemiddeld 3.32 poppen en heeft 11.2 keer per maand seks met de poppen (Harper, Lievesley, & Wanless, 2022). Doordat deze technologie zich vandaag de dag in de taboesfeer bevindt, is er nog maar weinig onderzoek. Het lijkt me van essentieel belang dat men dit verder uitpluist. Ook wat betreft de ethische vragen die bij deze technologie komt kijken: wat met kind-seksrobots? Wanneer is een robot een kind-seksrobot? Wat met de databescherming? Wat met het namaken van anderen? Is seks met een robot overspel…?

Toekomst

Bovenstaand overzicht is zeker geen exhaustieve lijst van de reeds bestaande technologie. Wat wel heel erg duidelijk is, is dat het huwelijk tussen technologie en seksualiteit alsmaar verder evolueert en nog meer zal intensifiëren. Onze maatschappelijke evoluties duwen de technologie verder vooruit. Waar seksualiteit in de maatschappij vroeger ging over voorplanting, is het vandaag de dag eerder de hofleverancier van ontspanning en entertainment. Daarnaast kijken we alsmaar meer op een individualistische manier naar seks. Seks wordt utilitair, als je het wil kan je het krijgen. Een seksrobot is een samensmelting is van twee basisfantasieën: de droom van de ontwerper om een robot te maken die gelijkaardig is aan een vrouw of man én de (natte) droom van de gebruiker om een ideale sekspartner te hebben. Bovendien is eenzaamheid dé uitdaging van de 21e eeuw. De technologie zal op deze maatschappelijke veranderingen verder inspelen. Binnen de VR, AR en seksrobot sector zie ik talloze positieve mogelijkheden binnen sekstherapie en seksuele opvoeding. Denk aan exposuretherapie door scenario’s uit te werken waar cliënten mee kunnen oefenen. Maar ook aan cliënten die zekerder willen worden in hun seksuele vaardigheden… Als laatste zullen er in de toekomst ook mensen zijn die zich identificeren als ‘technoseksueel’. Dit betekent dat ze liever en exclusief seksualiteit willen beleven wanneer het door technologie gemedieerd is. In de verre toekomst geloof ik dat de technologische partners nóg beter dan gelijk welke mens zullen kunnen inspelen op onze seksuele noden. De vraag die we ons moeten stellen is of we dit überhaupt willen? Wat het ook moge zijn… door te praten en na te denken over robots en de liefde, rijzen allerlei vragen: wat is liefde? Is liefde programmeerbaar? Wanneer spreken we over liefde? Wat betekent het om man of vrouw te zijn? Wat betekent het om mens of robot te zijn? Het zet ons met andere woorden aan het denken over wie we zijn en wat we belangrijk vinden in het leven.

Literatuur

Harper, C.A., Lievesley, R., & Wanless, K. (2022). Exploring the psychological characteristics and risk-related cognitions of individuals who own sex dolls. The Journal of Sex Research.

Hu, R., Zhu, C.Y., Williams, M., Kasprzyk, A. Cormier, G., Giaccari, L., Santaguida, M., & Dubé, S. (2021). Concordia Vision Labs. Erobotics and the Big-5: An Exploration of the Relationship Between personality Traits, Perceived Appropriateness of Sex Robot Use, and willingness to Engage Erotically with Machines. Paper presented at the 6th International Congress on Love & Sex with robots (19 Augustus 2021).

Jinnai N., Sumioka H., Minato T., & Ishiguro H. (2017) The impact of a humanlike communication medium on the development of intimate human relationships. In Cheok, A., Devlin K. , Levy D. (eds) Love and sex with robots. Lecture notes in computer science, vol. 10237. Londen, VK, Springer.

Nummerdor, M. & Scholtens J. (2018). Holy Fuck. Op expeditie naar de toekomst van seks. S2 uitgevers, Baarn.

Scheutz, M., & Arnold, T. (2017). Intimacy, bonding, and sex robots: Examining empirical results and exploring ethical ramifications. Unpublished manuscript.